Jerzy Machura, urodzony 9 stycznia 1928 roku w Czeladzi, odszedł z tego świata 20 lutego 2017 w Warszawie. Był on znaczącą postacią w historii polskich sił zbrojnych, pełniąc funkcję pułkownika w Siłach Zbrojnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Jego kariera to nie tylko służba wojskowa, ale także osiągnięcia naukowe i dydaktyczne.
Jerzy Machura był wybitnym nawigatorem oraz profesorem doktor habilitowanym nauk wojskowych. W latach 1990-1991 sprawował zaszczytną funkcję dziekana Wydziału Lotnictwa i Obrony Powietrznej Akademii Obrony Narodowej, gdzie przyczynił się do kształcenia wielu pokoleń oficerów.
Życiorys
Jerzy Machura, urodzony w rodzinie górniczej, był synem Józefa i Janiny z domu Chatlapa. Ukończył szkołę powszechną w 1941 roku, a w latach 1942–1945 pracował jako robotnik w niemieckim sklepie z warzywami. Po zakończeniu II wojny światowej kontynuował edukację w szkole średniej w Sosnowcu i Katowicach. Świadectwo maturalne zdobył w 1949 roku, po czym został powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej.
Jego kariera wojskowa rozpoczęła się, gdy został skierowany do Szkolnej Kompanii Oficerów Rezerwy w Ełku. Niedługo później otrzymał wezwanie do pełnienia zawodowej służby wojskowej. 15 września 1950 roku awansował na oficera Ludowego Wojska Polskiego (LWP) i po przydzieleniu do 8 pułku piechoty w Hrubieszowie, przez trzy miesiące pełnił funkcję dowódcy plutonu rekrutów. W listopadzie tego samego roku, na polecenie Departamentu Kadr MON, przeniósł się do Warszawy w celu szkolenia w Wojskach Lotniczych.
W styczniu 1951 roku rozpoczął roczny Kurs Dowódczo-Sztabowy w Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie. Po jego ukończeniu, w jesieni 1951 roku, został oficerem operacyjnym, który pracował najpierw w sztabie 2 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego, a następnie w 7 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Krakowie. W styczniu 1953 roku podjął studia na rocznym Wyższym Kursie Doskonalenia Oficerów w Akademii Sztabu Generalnego WP, będąc w grupie lotników rozpoczynających naukę.
Po zakończeniu kursu w 1953 roku, Machura rozpoczął pracę w Fakultecie Wojsk Lotniczych ASG WP jako asystent-kierownik grupy słuchaczy I kursu Wojsk Lotniczych. Specjalizował się w bojowym zastosowaniu lotnictwa myśliwskiego w ramach systemów obrony powietrznej. W trakcie działalności dydaktycznej kontynuował również naukę w ASG WP, którą ukończył w 1956 roku, razem z pierwszym kursem lotników na tej uczelni.
Jesienią 1956 roku awansował na stanowisko starszego asystenta, a później na starszego wykładowcy, co zaowocowało objęciem kierownictwa rocznego kursu doskonalącego oficerów lotnictwa w ASG WP. Praktykę odbył w sztabie 1 Korpusu Obrony Przeciwlotniczej Obszaru Kraju. W 1960 roku rozpoczął trzyletnie stacjonarne studia doktoranckie w Akademii Lotniczej w Monino w ZSRR, które zakończył obroną rozprawy wiosną 1963 roku, uzyskując tytuł doktora nauk wojskowych.
Po powrocie do Polski, został wyznaczony na zastępcę szefa katedry OPK na Wydziale Lotnictwa i OPK w ASG WP. W 1974 roku objął stanowisko szefa Katedry Lotnictwa tego wydziału. Jego działalność badawcza skupiała się na zagadnieniach takich jak lotnicze wsparcie operacyjnych grup manewrowych Wojsk Lądowych oraz udział lotnictwa w ramach obrony powietrznej, co przyniosło mu uznanie w świecie naukowym.
W 1982 roku obronił rozprawę habilitacyjną na temat działań armii lotniczej o składzie koalicyjnym, co zaowocowało przyznaniem mu habilitacji, a także tytułem profesora nadzwyczajnego nauk wojskowych. Kolejnym krokiem kariery było mianowanie go profesorem zwyczajnym w 1990 roku, kiedy objął stanowisko dziekana Wydziału Lotnictwa i Obrony Powietrznej Akademii Obrony Narodowej. Po zakończeniu ponad 40-letniej służby w WP, Machura kontynuował działalność naukową oraz dydaktyczną, promując 26 doktorów nauk wojskowych i konsultując przygotowanie trzech rozpraw habilitacyjnych.
W swojej karierze był także autorem dwóch książek, w tym „Kariera bojowa śmigłowców” oraz 35 artykułów naukowych. W 1992 roku rozpoczął pracę na stanowisku profesora w Wyższej Oficerskiej Szkole Lotniczej w Dęblinie, gdzie aktywnie uczestniczył w pracach senatu i podnoszeniu kwalifikacji zawodowych kadry do 2003 roku. Zajmował również ważne stanowiska w Stowarzyszeniu Seniorów Lotnictwa Wojskowego RP. Po śmierci, jego ciała spoczęło na cmentarzu w miejscowości Radość koło Warszawy.
Odznaczenia
Jerzy Machura otrzymał szereg prestiżowych odznaczeń, które świadczą o jego zaangażowaniu i zasługach w służbie dla kraju oraz edukacji.
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
- Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
- Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
- Złoty Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”,
- Srebrny Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”,
- Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”,
- Medal Komisji Edukacji Narodowej,
- tytuł honorowy Zasłużony Nauczyciel PRL.
Źródła
W kontekście badań nad wybitnymi postaciami, warto zwrócić uwagę na biografię Jerzego Machury. Jednym z kluczowych źródeł, które dostarczają informacji na jego temat, jest praca autorstwa Henryka Czyżyka.
biogram płk. prof. dr. hab. Jerzego Machury. [dostęp 2018-10-26]
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Maciej Siudak | Bożenna Rażniewska | Stanisław Zarychta | Jerzy Bitschan | Włodzimierz Potasiński | Franciszek Herchold | Stanisław Panek (partyzant)Oceń: Jerzy Machura