Spis treści
Kiedy ICD-11 weszło w życie w Polsce?
Z dniem 1 stycznia 2022 roku, Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-11 stała się obowiązująca na całym świecie. Oznacza to, że Polska ma teraz pięć lat na wdrożenie tej aktualizacji do krajowej praktyki. Aktualnie, wciąż posługujemy się u nas starszą wersją, ICD-10, jednak adaptacja do nowych standardów jest nieuchronna.
Dlaczego Polska zobowiązała się do wdrożenia ICD-11?

Polska, jako członek Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), wdrożyła Międzynarodową Klasyfikację Chorób ICD-11. Celem tej inicjatywy jest dostosowanie krajowych standardów opieki zdrowotnej do aktualnych, globalnych wytycznych. Realizacja tego zadania ma bezpośrednio przełożyć się na:
- zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów,
- usprawnienie funkcjonowania całego systemu, przede wszystkim dzięki wprowadzeniu zaktualizowanych i bardziej precyzyjnych metod diagnostycznych,
- umożliwienie dokładniejszego ustalania przyczyn zgonów.
Wdrożenie ICD-11 stanowi istotny krok w modernizacji polskiego systemu ochrony zdrowia, poprawiając jego jakość poprzez zastosowanie nowoczesnych narzędzi kategoryzacji. To ważny postęp w kierunku lepszej opieki zdrowotnej.
Co oznacza wdrożenie ICD-11 w polskim systemie ochrony zdrowia?
Wdrożenie ICD-11 w polskim systemie opieki zdrowotnej stanowi przełomową zmianę w sposobie klasyfikacji chorób oraz problemów zdrowotnych, mającą dalekosiężne konsekwencje dla całego sektora medycznego. Nowa klasyfikacja, dzięki precyzyjnemu raportowaniu i monitorowaniu danych medycznych, umożliwi skuteczniejsze porównywanie statystyk na różnych poziomach ochrony zdrowia, a także usprawni proces diagnozowania pacjentów. ICD-11, posługując się kodami alfanumerycznymi, ujednolica terminologię medyczną, co w znaczący sposób ułatwi komunikację pomiędzy lekarzami, pielęgniarkami i innym personelem medycznym. Wprowadzenie tej klasyfikacji to skomplikowany proces, wymagający gruntownych przygotowań w całym kraju. Konieczne jest przeszkolenie personelu medycznego w zakresie nowych standardów oraz dostosowanie systemów informatycznych do obsługi kodów ICD-11. Mimo wyzwań, implementacja ICD-11 przyniesie wymierne korzyści dla pacjentów i systemu opieki zdrowotnej.
Jakie zmiany wprowadza ICD-11 w porównaniu do ICD-10?
ICD-11 wnosi istotne zmiany w porównaniu do swojego poprzednika, ICD-10, stanowiąc odzwierciedlenie postępu, jaki dokonał się w medycynie, a także ewolucji obowiązujących standardów. Co konkretnie uległo modyfikacji?
- zaktualizowano klasyfikację HIV oraz zagadnień związanych ze zdrowiem seksualnym – ICD-11 uwzględnia najnowsze badania w tej dziedzinie, jak również odzwierciedla zmiany społeczne w sposobie postrzegania tych kwestii,
- dodano dedykowane rozdziały poświęcone zaburzeniom snu i czuwania – ich wyodrębnienie w ICD-11 ma na celu ułatwienie diagnostyki i usprawnienie procesu leczenia pacjentów zmagających się z tego typu problemami,
- udoskonalono klasyfikację zaburzeń psychicznych, czyniąc kryteria diagnostyczne bardziej precyzyjnymi – przykładowo, doprecyzowano spektrum autyzmu, uwzględniając poziom rozwoju języka i umożliwiając diagnozowanie współistniejących zaburzeń,
- radykalnie zwiększono liczbę kodów – ICD-11 oferuje ich aż 55 000, co pozwala na znacznie dokładniejsze i bardziej szczegółowe opisywanie poszczególnych stanów chorobowych, stanowiąc znaczący krok naprzód w dziedzinie klasyfikacji medycznej.
Jakie kody zawiera ICD-11?
ICD-11 to nowoczesna klasyfikacja stanów zdrowotnych i rozpoznań, oparta na rozbudowanej bazie danych. Znajdziemy w niej:
- około 55 000 kodów alfanumerycznych, co zapewnia szeroki zakres możliwości precyzyjnego określania jednostek chorobowych,
- 17 000 unikalnych kodów,
- 120 000 terminów, co czyni go niezwykle wszechstronnym narzędziem.
Tworzone zestawy kodów ICD-11 uwzględniają potrzebę aktualizacji przepisów prawnych, co jest kluczowe dla zapewnienia, że prawo skutecznie odpowiada na dynamiczny rozwój medycyny i zmieniające się standardy opieki zdrowotnej. Dzięki temu ICD-11 wspiera tworzenie spójnych i aktualnych regulacji w obszarze ochrony zdrowia.
Jakie nowości dotyczące zdrowia seksualnego wprowadza ICD-11?
ICD-11 stanowi znaczący postęp w podejściu do zdrowia seksualnego i problematyki HIV, wprowadzając zmiany, które odzwierciedlają zarówno postęp medycyny, jak i ewolucję społeczeństwa. W odróżnieniu od swojego poprzednika, ICD-10, nowa klasyfikacja charakteryzuje się kilkoma kluczowymi ulepszeniami:
- oferuje ona szczegółowe kryteria diagnostyczne, definiując precyzyjne wytyczne dla różnych aspektów zdrowia seksualnego,
- to z kolei przekłada się na większą dokładność diagnoz, umożliwiając lekarzom sprawniejsze rozpoznawanie konkretnych problemów pacjentów,
- klasyfikacja HIV została zaktualizowana, uwzględniając najnowsze badania i zmiany demograficzne,
- ICD-11 rozszerza również zakres kategorii dotyczących dysfunkcji seksualnych, preferencji oraz tożsamości płciowej,
- to pozwala na lepsze dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb każdego pacjenta, uwzględniając na przykład specyficzne doświadczenia osób transpłciowych.
W efekcie, opieka staje się bardziej efektywna i empatyczna.
Jakie są etapy wprowadzenia ICD-11 w Polsce?
Wdrożenie ICD-11 w Polsce to ambitne przedsięwzięcie, rozłożone na kilka etapów, którego finał planowany jest na rok 2026. Obecnie trwają intensywne prace nad dopracowaniem polskiej wersji tej klasyfikacji, tak aby w pełni odpowiadała specyfice naszego systemu opieki zdrowotnej. Obejmuje to:
- tłumaczenie i adaptację do krajowych przepisów,
- niezbędną aktualizację systemów informatycznych wykorzystywanych w służbie zdrowia,
- zapewnienie odpowiedniego przeszkolenia lekarzy oraz pozostałego personelu medycznego, aby mogli efektywnie korzystać z nowego narzędzia.
Co to jest polska wersja ICD-11 i na jakim etapie jest jej opracowanie?
Polska wersja ICD-11 to nie tylko tłumaczenie międzynarodowej klasyfikacji, ale przede wszystkim jej adaptacja do realiów naszego systemu opieki zdrowotnej oraz obowiązujących przepisów prawa. Aktualnie trwają intensywne prace nad jej elektroniczną formą, która ma być zoptymalizowana pod kątem łatwej dostępności online. Dodatkowo, w ramach projektu, opracowywane są specjalne zestawy kodów ICD-11, dedykowane do raportowania przyczyn zgonów. Celem tych działań jest stworzenie wszechstronnego narzędzia, które nie tylko precyzyjnie odda specyfikę polskiej medycyny, ale również usprawni raportowanie statystyczne, stanowiąc znaczące ułatwienie pracy zarówno dla lekarzy, jak i statystyków.
Jakie są regulacje prawne związane z wdrożeniem ICD-11 w Polsce?

Wprowadzenie ICD-11 w Polsce wiąże się z koniecznością nowelizacji ustaw i rozporządzeń, które dotkną system ochrony zdrowia, statystyki publicznej oraz sprawozdawczości medycznej. Całością procesu wdrożeniowego nadzoruje Ministerstwo Zdrowia, a kluczową rolę odgrywa w nim Departament Lecznictwa MZ, który w ścisłej współpracy z Centrum e-Zdrowia dostosowuje ICD-11 do realiów polskiego systemu opieki zdrowotnej. Nowe regulacje, oparte o specjalny zestaw kodów ICD-11, wpłyną na ulepszenie zakresu świadczeń gwarantowanych oraz raportowania do Narodowego Funduszu Zdrowia, które zostaną dopasowane do wymogów nowej klasyfikacji.
Jakie narzędzia informatyczne będą potrzebne do wdrożenia ICD-11?
Wprowadzenie ICD-11 to wyzwanie, które wymaga modernizacji oprogramowania w polskim systemie opieki zdrowotnej. Szczególnej uwagi wymaga system CeZ, odpowiedzialny za gromadzenie i analizę danych o zdarzeniach medycznych, który musi zostać dostosowany do nowych standardów.
Konieczne jest również zmodyfikowanie:
- systemu zgłaszania zgonów, opartego o elektroniczną kartę zgonu,
- systemów raportowania w Narodowym Funduszu Zdrowia (NFZ),
- systemów raportowania w Głównym Urzędzie Statystycznym (GUS).
Równie istotne jest wzmocnienie cyberbezpieczeństwa, aby skutecznie chronić wrażliwe dane medyczne pacjentów przed zagrożeniami w sieci. Modernizacja systemów informatycznych staje się więc absolutnym priorytetem w obliczu nadchodzących zmian.
Jakie szkolenia e-learningowe będą dostępne dla personelu medycznego?
Akademia ICD-11 to platforma e-learningowa stworzona z myślą o personelu medycznym i innych specjalistach, której zadaniem jest poszerzenie ich wiedzy na temat nowej klasyfikacji ICD-11. Oferowane kursy łączą w sobie fundamenty teoretyczne oraz praktyczne ćwiczenia z zakresu jej stosowania. Szkolenia te koncentrują się przede wszystkim na praktycznym wykorzystaniu kodów ICD-11 w codziennych obowiązkach, ucząc na przykład prawidłowego klasyfikowania różnorodnych stanów klinicznych. Dodatkowo, program ma na celu przeszkolenie minimum 2450 osób, co umożliwi skuteczne i sprawne wdrożenie nowego systemu ICD-11 w praktyce.